In 2021 is samen met Havo en Vwo docenten het programma Leren & Leven doorontwikkeld voor het Havo en Vwo. Het programma is gericht op het verwerven en toepassen van de kennis en vaardigheden om een positief zelfbeeld te ontwikkelen, emoties te reguleren, relaties op te bouwen en te onderhouden, zich in te leven in anderen, persoonlijke- en collectieve doelen te bereiken en verantwoordelijke keuzen te maken.

Intrinsieke motivatie voor positief gedrag

Er wordt gewerkt aan de hand van zes thema’s die dekkend zijn voor wat er in het leven van de leerling op en om school gebeurt. Leerlingen leren binnen de zes thema’s aan de hand van verschillende vaardigheden hoe ze invloed kunnen uitoefenen (“Jij kiest!”) op wat ze denken en doen en daarmee op het gevoel dat ze over zichzelf hebben. Hierdoor wordt de intrinsieke motivatie voor positief gedrag aangesproken.

Het programma van Leren & Leven biedt een curriculum waarin levensvaardigheden methodisch en leeftijdsspecifiek aan bod komen. Voor het oefenen van de vaardigheden die in de lessen worden behandeld is een grote variatie aan interactieve verwerkings- en reflectieopdrachten voorhanden. De werkwijze is gericht op het stimuleren van interactie en samenwerking. 

Lesprogramma

De lessen zijn verdeeld over zes thema’s die de sociaal-emotionele ontwikkeling en de fysieke- en intellectuele ontwikkeling beslaan. Deze zijn:

Wie ben ik?

Leerlingen leren dat hoe zij zichzelf zien bepalend is voor hoe ze zich voelen (over zichzelf) en dat ook anderen hier invloed op hebben. Ze leren dat het zelfbeeld erg bepalend is voor hoe ze in het leven staan en dat ze invloed hebben op hun zelfbeeld door wat ze denken en doen. Ook staan leerlingen stil bij hoe zij communiceren met anderen, welke keuzes hierin te maken zijn en wat het effect is van deze keuzes voor henzelf en anderen.

Gezond denken en gezond zijn

Leerlingen worden zich (meer) bewust van de eigen verantwoordelijkheid voor lichaam en geest. Vaardigheden voor een gezonde levensstijl komen aan de orde, waarbij aandacht is voor onderwerpen als voeding, verslavingsgedrag, lichaamsbeweging, slaap, stress en de werking het brein.

Hoe zorg ik voor mijzelf?

In dit thema staan vaardigheden voor zelfmanagement centraal. Leerlingen krijgen meer inzicht in het eigen gedrag en de keuzes die ze maken, onder meer ten aanzien van tijd, geld, energie en het omgaan met emoties. Ze leren hoe ze hun eigen bestaan op een goede manier kunnen organiseren.

Hoe ga ik om met anderen?

“Behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden” is de sleutel tot het goed met anderen overweg kunnen. Leerlingen spreken aan het begin van het jaar af hoe zij vanuit de eigen normen en waarden met elkaar om willen gaan (gedragscode). Onderwerpen als vriendelijkheid, empathie, samenwerken, positieve communicatie, seksuele diversiteit, tolerantie, social media en respect voor iedereen, ongeacht afkomst, cultuur of geloofsovertuiging komen aan bod.

Eerlijk tegenover mezelf en anderen

Het is nog niet altijd gemakkelijk om eerlijk tegen jezelf te zijn. De leerlingen leren het belang van eerlijk te zijn naar zichzelf, naar anderen, en zich aan beloften te houden. Ook komen onderwerpen als rechtvaardigheid, herstelrecht en integriteit aan bod.

Jezelf blijven ontwikkelen

Wie een goed en realistisch beeld van zichzelf heeft, weet wat hij of zij aan mogelijkheden heeft en waar nog uitdagingen liggen. Er wordt geoefend met doelen stellen en het maken en het evalueren van plannen. Er is aandacht voor geloven in eigen kunnen en eigen mogelijkheden, van bedreigingen kansen maken en de moed hebben om voor je doel te gaan.

Positief leer-, leef- en werkklimaat

De startmodule die voor elk leerjaar beschikbaar is bevat verschillende activiteiten waarmee de school investeert in een positief leer- leef- en werkklimaat in en om de school. Een positief schoolklimaat is een proeftuin waar leerlingen uitgedaagd worden om hun talenten te laten zien, aan hun uitdagingen te werken, om te leren gaan met anderen en zichzelf te leren kennen.

Samenwerking met ouders

De werkwijze is gericht op het stimuleren van interactie en samenwerking. In de school en ook met ouders/verzorgers. De samenwerking met ouders wordt gestimuleerd door het benutten van de basisfilosofie, door concrete activiteiten en door ondersteuning bij het vormen van een gemeenschappelijk platform van ouders, school en leerlingen: het schoolcomité.

Aanvulling en verdieping

Op elke school kan er op enig moment meer nodig zijn dan alleen het werken vanuit een goede basis. Voor dergelijke situaties zijn er vanuit dezelfde didactiek aanvullende pakketten ontwikkeld rondom thema’s zoals pesten en verslavingsgedrag.

Leerlingmediation

De aanvullende module leerlingmediation is ontwikkeld met het doel leerlingen vaardigheden te laten ontwikkelen om op een positieve manier om te gaan met conflictmatige situaties en deze zelf op te lossen. Naast een lesmodule voor alle leerjaren wordt via een democratisch proces in de school een aantal leerlingen uit de  hogere leerjaren geselecteerd en getraind in de rol van mediator.

Passend jeugdbeleid

De methode van Leren en Leven levert een belangrijke bijdrage aan het inclusiever maken van de schoolomgeving. Toch zullen er altijd leerlingen zijn die een extra steuntje nodig hebben om “erbij te blijven”. Voor hen zijn aanvullende programma’s ontwikkeld. Wij dragen daarnaast al meer dan tien jaar bij aan de ontwikkeling van een effectieve(re) samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp. We gaan hierover graag met u in gesprek.

Meer weten?

Op de contactpagina staan de verschillende manieren waarop u ons kunt bereiken voor een proefles of meer informatie.